Μια λοξοδρόμηση αρκεί. Ενα-δυο τετράγωνα, μια κάθετο της Σταδίου να πάρεις, κι ευθύς αφήνεις πίσω σου τον κόσμο των βουερών πολυκαταστημάτων και των ποζάτων μπουτίκ.
Περπατάς ήδη στο ιστορικό εμπορικό κέντρο, στους στενούς πολύχρωμους δρόμους, μικρά μαγαζιά καλοβαλμένα, κάθε μικροπεριοχή και μια ειδίκευση. Αιόλου, Νικίου, Χρυσοσπηλαιωτίσσης, Κολοκοτρώνη, Ρόμβης, Κλειτίου, Λέκκα, Περικλέους, Πραξιτέλους, Πλατεία Καρύτση, Αγίας Ειρήνης, τα ονόματα παρελαύνουν εύτακτα, ευγενικά, μαζί με υφάσματα, κουμπιά, φόδρες, κρόσια, είδη χρυσοχοϊας, εργαλεία ωρολογοποιίας, κυτιοποιίες, νεωτερισμούς, φανέλες, κάλτσες, είδη προικός, κλωστές και νήματα.
Κάθε μαγαζί ειδικεύεται σε κάτι, κι όοι ξέρουν πού θα βρεις αυτό που ζητάς. Εδώ μετράει ο επαγγελματίας, εδώ ξέρουν τη δουλειά τους και το εμπόρευμα, εδώ προσφέρεται προσωπικό σέρβις, εδώ μετράει και το λίγο χρήμα.
Προσπερνώ τα φιλόξενα μαγαζιά και μπαίνω στις στοές, ανεβαίνω τα σκαλιά. Τα καλύτερα βρίσκονται μέσα στα κτίρια: εργαστήρια, ραφεία, ατελιέ. Κορυφαίοι τεχνίτες, πρόθυμοι να σας φτιάξουν πουκάμισα στα μέτρα σας, σε όποιο σχέδιο φαντάζεστε, με όποια ιδιοτροπία, ικανοί να ράψουν το ωραιότερο χειροποίητο κοστούμι. Στις στοές και στους απάνω ορόφους στεγάζεται το κρυφό sartorial της Αθήνας.
Η πόρτα είναι πάντα ανοιχτή. Μόλις την διαβείς και χαιρετίσεις, η πρόσκληση: Να παραγγείλω καφεδάκι; Να παραγγείλετε. Ο καφετζής του μέγαρου είναι ταχύτατος και ο τούρκικος πάντα εξαίρετος.
Στη Χρυσοσπηλαιωτίσσης ήταν ο κύριος Νίκος, ο πρώτος μου ράφτης, αυτός μου έφτιαξε το γαμπριάτικο. Μερακλής Μικρασιάτης, αεράτο ψαλίδι, πάντα γελαστός και χιομορίστας, γουστάριζε πολιτικό κουβεντολόι, σιδερώνοντας με το βαρύ του σίδερο, όσο ξεφύλλιζα τα δειγματολόγια με τα υφάσματα. Στο τεράστιο κιτάπι-ευρετήριο, τα μέτρα του κάθε πελάτη, αρχείο ― «παχύναμε λίγο, ε;» Μεταλλικές πολυθρόνες με πράσινη ταπετσαρία, από τη δεκαετία ’60, τριπλός καθρέφτης, πατίνα και παλαιικότητα παντού: ο κύριος Νίκος ετοιμαζόταν για τη σύνταξη· σήμερα, όλοι σχεδόν οι καλοί ράφτες είναι συνταξιούχοι…
Στην Αιόλου, ο κύριος Βασίλης, θεοσεβούμενος, «εδώ είχα οχτώ άτομα προσωπικό, παντελονούδες, καλφάδες», το μέγαρο ήταν γεμάτο ραφτάδες, τώρα έχει μόνο δύο, «εμένα κι άλλον ένα», συνταξιούχοι κι οι δυο. Στο καρφί του τοίχου, κρέμονται οι λογαριασμοί.
Στην Καρύτση, ο κύριος Γιώργος. Ο πιο καλλιτέχνης απ’ όλους τους τεχνίτες. Τα μέτρα γράφονται σε ατομική καρτέλα, τα μέτρα είναι σχολαστικά και πολλά, κόβει ατομικό πατρόν για τον κάθε πελάτη. Εχει άποψη για το κόψιμο και το στυλ, προτείνει μικρές εκκεντρικότητες, κάνει τρεις ή και τέσσερις πρόβες, συμβουλεύει: «Τα ρούχα να τα φοράει η πλάτη σου, όχι η ντουλάπα· κάνε ρούχα να τα φχαριστιέσαι, να τα χαίρεσαι…» Το ράδιο συνοδεύει το καφεδάκι καθώς ξεφυλλίζεις δειγματολόγια και φιγουρίνια τριάντα και σαράντα ετών.
Στην Κολοκοτρώνη ο κύριος Σπύρος. Πρώην κάλφας στο ραφείο των Ανακτόρων. «Ερχομαι να δουλέψω, γιατί έχω τρέλα με το ράψιμο, άμα σταματήσω θα τρελαθώ… Προτού βγω στη σύνταξη, είχα δύο μάστορες και πρεσοσίδερο, εδώ από κάτω, φτάναμε και τα 50 κοστούμια τα Χριστούγεννα». Στον πάγκο το βαρύ σίδερο, στο ράφι το ραδιόφωνο (σε όλα τα ραφεία παίζει το ραδιόφωνο), στον τοίχο ένα τεράστιο κολάζ από σφραγιδόμαρκες υφασμάτων: Dormeuil, Scabal, Harrison, ένα μωσαϊκό ονομάτων, υφαντουργείων, πενήντα χρόνων μαστορικής. «Μην το κοιτάς, το ‘χουνε καπαρώσει ήδη δύο…»
Στην Ανθίμου Γαζή, η πουκαμισού κυρία Τούλα. Το πιο νοικοκυρεμένο εργαστήριο ανήκει σε γυναίκα. Φωτογραφίες ηθοποιών, ένα ανεμολόγιο με τα ονόματα των ανέμων σαν ποίημα του Ελύτη, εικονίτσες, παιδικές ζωγραφιές, δειγματολόγιο με κολλάρα και μανσέτες.
Περνάω από τον κύριο Κώστα τον πουκαμισά, στην Πραξιτέλους, του άρεσαν τα λινά. Ο κύριος Σπύρος στην Περικλέους, καλλιτέχνης πουκαμισάς, αλλά ο κύριος Αρης με είχε προειδοποιήσει «πρόσεξε τις μανσέτες, τις κάνει στενές» ― είχε δίκιο.
Κατεβαίνω από τις σκάλες. Στον δεύτερο όροφο, η κυρία Ντίνα εξυπηρετεί πλήθος ραφτάδων: είναι η κουμποτρυπού τους.
Βγαίνω στη βουή των δρόμων. Εις το επανιδείν, ευγενικοί μου ράφτες. Το άλλο Σάββατο θα διαλέξω μερικά υφάσματα για πουκάμισα.
Sartorial 
3 απαντησεις στο “Εργαστήρια θαυμάτων”
Στη Θεσσαλονίκη υπάρχει κάποιος ράφτης να εμπιστευτούμε τις -όχι και τόσο- ιδανικές αναλογίες μας, για τη δημιουργία ενός άνετου κουστουμιού εργασίας?
Πιστεύω ότι το κοστούμι που φοράς για τις καθημερινές δραστηριότητες αξίζει να χαίρεσαι επάνω σου κομμένο και ραμμένο στα μέτρα σου.
Να τολμήσω να ρωτήσω και για πουκάμισο επί παραγγελία???
ψαχνω κοπτη ανδρικων υποκαμισων επι παραγγελεια.θα μας βρειτε στο τηλεφωνο 6936106050
Πόσοι από αυτούς που αναφέρετε, λειτουργούν ακόμη, και ποιόν θα συστήνατε εσείς, για ράψιμο κοστουμιού. Ευχαριστώ.